Kociołki nad ognisko to garnki żeliwne o dużej pojemności, przystosowane do korzystania z nich nad paleniskiem. Takie naczynia mogą stać bezpośrednio w ognisku lub być nad nim zawieszone za pomocą trójnogu. Przygotujemy w nich wszelkiego typu zupy i dania jednogarnkowe, takie jak gulasze, leczo czy duszone mięsa. Kociołek można wykorzystać jednak również do zastosowań mniej standardowych, na przykład do wypieku własnego chleba.
Dania z kociołka łączy wyrazisty smak, idealna miękkość i soczystość mięs, delikatność warzyw oraz aromatyczność. Potrawy w taki sposób przygotowuje się także w większych ilościach – zwykle na co najmniej kilka osób.
Kociołek na ognisko ranking:
1 miejsce
Kawmet 10 l
ocena eksperta 9.5/10
2 miejsce
BROWIN 330501 7 l
ocena eksperta 9.5/10
3 miejsce
KAMILLE 15 l
ocena eksperta 9.0/10
4 miejsce
BROWIN Safari 330510 7 l
ocena eksperta 9.0/10
5 miejsce
MEYERHOFF 8L 5905647672861
ocena eksperta 9.0/10
6 miejsce
Emalia Rybnik 8 l 5902645022063
ocena eksperta 8.5/10
Kociołek żeliwny czy emaliowany garnek żeliwny?
Szukając kociołka nad ognisko, szybko zauważysz, że w sprzedaży dostępne są przede wszystkim dwa rodzaje kociołków:
- kociołki żeliwne emaliowane i kociołki stalowe emaliowane,
- kociołki żeliwne surowe.
Kociołek żeliwny jest garnkiem bardzo wytrzymałym. Nie wydziela żadnych szkodliwych substancji w trakcie gotowania. Nie ulega też uszkodzeniom, kiedy korzystamy z niego przy pomocy metalowych akcesoriów. Żeliwo nagrzewa się równomiernie do wysokich temperatur. Żywność nie przywiera do niego pomimo braku jakiejkolwiek warstwy nieprzywierającej, która mogłaby zużywać się w trakcie gotowania. Odpowiednio użytkowany jest niemal niezniszczalny. Jego największą słabość stanowi zaś wrażliwość na wahania temperatury. Jedynie gwałtownie rozgrzany lub schłodzony może ulec zniszczeniu.
Różnica pomiędzy emaliowanym garnkiem żeliwnym a surowym garnkiem żeliwnym sprowadza się głównie do tego, że dzięki warstwie emalii takie naczynie nie wymaga wypalania i może być czyszczone z wykorzystaniem detergentów. Jednak emaliowany garnek żeliwny nie jest tak trwały, jak garnek surowy – takie modele są mniej odporne na długotrwałe podgrzewanie.
Kociołki nad ognisko: lepszy kociołek myśliwski, węgierski czy afrykański?
Jeśli szukasz kociołka nad ognisko, z pewnością spotkałeś/łaś się już z takimi określeniami, jak „kociołek żeliwny myśliwski”, „kociołek węgierski” czy „kociołek afrykański”. Należy wiedzieć zatem, że żeliwne kociołki myśliwskie to duże garnki przeznaczone do gotowania potraw nad paleniskiem, wśród których można wyróżnić kociołki myśliwskie emaliowane i surowe, a także kociołki węgierskie i afrykańskie. Podział na kociołki węgierskie i afrykańskie związany jest głównie z kształtem tego naczynia – modele afrykańskie są bardziej pękate, a węgierskie raczej wysokie.
Kociołek węgierski nazywa się też bograczem, ze względu na potrawę, którą najczęściej się w nim gotuje. Jest produkowany ze stali lub żeliwa. Może być emaliowany lub nie. Taki kociołek równomierne rozprowadza ciepło i dobrze je utrzymuje. Może być sprzedawany z pokrywą lub bez.
Kociołek afrykański wykonany jest najczęściej z żeliwa. Wykorzystuje się go w taki sam sposób jak model węgierski – wieszając nad ogniskiem lub wstawiając do ogniska. Taki kociołek ma grube ścianki i dobrze utrzymuje ciepło.
Kociołek nad ognisko żeliwny myśliwski – jak korzystać?
Zarówno kociołek myśliwski emaliowany, jak i surowy, wymaga specjalnej pielęgnacji. Przed pierwszym użyciem trzeba zwykle oczyścić go i wypalić, co można wykonać na różne sposoby. Jednym z nich jest oczyszczenie wnętrza garnka za pomocą mieszanki wody i piasku. Przed wypaleniem kociołek zawieszony nad ogniskiem trzeba wypełnić około jednym litrem oleju roślinnego. Po podgrzaniu naczynie powinno ostygnąć samoistnie. Jeśli schłodzisz je szybciej, istnieje ryzyko uszkodzenia jego ścianek.
Kolejny etap to wygotowanie kociołka. Niektórzy polecają wygotować takie naczynie poprzez umieszczenie we wnętrzu kociołka wody ze smalcem. Czas gotowania to minimum jedna godzina. Zahartowanie w taki sposób żeliwa umożliwia przyrządzanie potraw w kociołku bez dodatku tłuszczu i bez przywierania.
Jak zaś czyścić żeliwny garnek myśliwski na co dzień? W warunkach polowych najlepiej robić to za pomocą wody z piaskiem. Po oczyszczeniu kociołka myśliwskiego należy natrzeć naczynie tłuszczem z zewnątrz i od środka. Nie wolno natomiast czyścić surowych kociołków żeliwnych wodą z detergentami, ponieważ te mogą przenikać do żeliwa. Zasada ta nie dotyczy jednak kociołków emaliowanych.
Kociołek nad ognisko – jak wybrać kociołek myśliwski żeliwny?
Wybór kociołka żeliwnego sprowadza się przede wszystkim do podjęcia decyzji w sprawie pojemność naczynia, jego wymiarów i wyposażenia. Oferta kociołków żeliwnych jest dosyć obszerna, jednak większość modelów dostępnych na rynku prezentuje się podobnie. Popularne kociołki żeliwne posiadają zwykle:
- odkręcane nóżki,
- pokrywę,
- elementy dociskające pokrywę,
- uchwyt,
- otwór wentylacyjny.
Pojemość kociołka to kwestia związana głównie z jego przyszłym zastosowaniem. Do gotowania w domowych warunkach na co dzień wybierzemy kociołek odpowiedni dla domowników, ale jeśli chcemy zapraszać na dania z ogniska znajomych czy rodzinę, musimy sięgnąć po model znacznie większy. Najczęściej przyjmowany przelicznik to 1 litr pojemności kociołka na jedną osobę.
Kiedy wybieramy żeliwny kociołek, musimy zastanowić się także nad sposobem jego użytkowania. W sklepach znajdziemy kociołki myśliwskie podwieszane na trójnogu i ustawiane w palenisku na nóżkach. Kociołki żeliwne przeznaczone do podwieszania nad ogniskiem mają tę zaletę, że umożliwiają łatwe kontrolowanie temperatury gotowania. Trzeba jednak dokupić do nich trójnóg. Ich wadą jest też mniejsza mobilność. W przypadku kociołków żeliwnych na nóżkach nie mamy już tego problemu. Musimy uważać jednak, aby nie przypalić w nich gotowanej potrawy i nie doprowadzić do zbyt szybkiego nagrzania czy wychłodzenia naczynia.
Kociołek nad ognisko: opinie
Napisz nam w komentarzu lub daj znać na facebooku, co sądzisz o naszym zestawieniu 🙂
Artykuł zawiera linki afiliacyjne kierujące do oferty sklepów internetowych. Nie wpływają one na wybór produktów i ich pozycję w rankingu.
Chciałbym kociołek z pokrywą która służy też jako patelnia ale wówczas nie mają docisku zakręconego…Czy jest w tym problem?
Cześć Mieczysławie,
jeśli szukasz kociołka z pokrywą, która może służyć jako patelnia, a jednocześnie dobrze przylega, warto rozważyć modele takie jak Petromax Dutch Oven FT6 lub Lodge Combo Cooker. Oba te produkty mają żeliwne pokrywy, które po odwróceniu doskonale sprawdzają się jako patelnia. Dzięki swojej wadze, pokrywy te dobrze przylegają do kociołka, choć nie oferują klasycznego docisku zakręcanego, zapewniają wystarczającą szczelność do większości zastosowań.